Posts

Showing posts from May, 2010

دروازه ای به سمت ایران باستان ; ابیانه ( 4 )

Image
معبد هینزا در جنوب شرقی روستا بعد از طی مختصر مسیر کوهستانی منطقه ای به نام هینزا وجود دارد . در منتهی الیه جنوبی این منطقه تنگ باریکی است که از پیش آمدگی کوه های اطراف و در دل کوه های آن شکل گرفته است . در دل صخره ی جنوبی تو رفتگی اتاق مانندی است که در جلوی آن پنجره چوبی نصب و ساختمان زیارتگاهی بنا گردیده است . به دلیل شکل معبد گونه هینزا و قرار داشتن آن در کنار جوی آب ، هینزار را معبد ناهید یا معبد آناهیتا می دانند . همچنین هینزا مشهور به گذرگاه بی بی زبیده خاتون از فرزندان امام موسی کاظم (ع) می باشد . بدین ترتیب هینزا در دوره ی اسلامی نیز مکان مقدسی بوده است . قلعه ها همان گونه که بیان گردید ابیانه شامل 3 محله پایین ده ، یسمون ( قلعه مشرف بر این محله پَلَ هُموِنه نام دارد .) و پَل می باشد که هریک از این 3 محله یک قلعه استحفاظی مشرف بر آن محله داشته اند . اکنون از قلعه پایین ده مخروباتی باقی مانده و قلعه های پل همونه و پشل از ظاهر سالم تری برخوردار می باشد . به علاوه بر قلعه های موجود 2 قلعه قدیمی مخروبه دیگر نیز در اطراف روستا وجود دارد که یکی از آن ها در حدود 15 کیلومتری شمال غرب ...

دروازه ای به سمت ایران باستان ; ابیانه ( 3 )

Image
مساجد 10 مسجد در ابیانه موجود می باشد که برجسته ترین آن ها عبارتند از : مسجد جامع، مسجد حاجتگاه ، مسجد پُرزَله و مسجد یُسمون . مسجد جامع این مسجد در مرکز روستا قرار داشته و مسجد اصلی روستا بوده حدود 1000 سال قدمت دارد . این مسجد مجموعه ارزشمندی از آثار نفیس را در خود گرد آورده است. درب ورودی مسجد بسیار با ارزش بوده و متعلق ه سال 1311 هجری قمری می باشد و جایگزین درب فرسوده قدیمی شده است. این مسجد دارای دو شبستان فوقانی و تحتانی می باشد. ابعاد شیستان فوقانی 12× 15m و ارتفاع آن 4.5m بوده و سقف چوبی آن با طرح های هندسی و تزئینات زیبا روی ستون های چوبی ضخیم با سرستون های چوبی کنده کاری شده قرار گرفته است. همچنین در این شبستان یک منبر منبت کاری شده بسیار زیبا به تاریخ 466 هجری قمری موجود می باشد. شبستان فوقانی به وسیله ی درب کوتاهی که هم امتداد با درب اصلی و در انتهای این شبستان قرار دارد به شبستان تحتانی وصل می شود. در شبستان تحتانی ارتفاع سقف حدود 2متر بوده و بر روی دیواره آن مکان هایی برای روشن کردن شمع دیده می شود. در این شبستان محراب چوبی منحصر به فردی به طول 2 و پهنای 1.08m که تاریخ 47...

دروازه ای به سمت ایران باستان ; ابیانه ( 2 )

Image
زبان محلّی زبانی که مردم ابیانه با آن گفت و گو می کنند ، اصطلاحن به فرس قدیم شهرت داشته و شعبه ایست از زبان رایج مردم منطقه و با زبان مردم حدود سمنان و سبزوار نزدیکی و همانندی دارد. از ویژگی این زبان این که از نظر ساختار ، در گردش خود روان بوده و آن ساده گرائی و تحریف هایی که در بعضی زبان های مشابه دیده می شود ، در آن کمتر می توان دید و واژه ها در طول زمان سالم تر نگاه داشته شده است ( درصد بالایی از واژه های ابیانه از زبان پهلوی ریشه می گیرد. ) . در زبان ابیانه برای افعال مذکر و مونث تفاوت است و اشیاء نیز دارای ضمیر مذکر و مونث هستند. شیوه زندگی به نظر می رسد که زندگی یک خانوار ابیانه بیش از آنکه بسته به کمیت یا کیفیت یا تظاهر باشد بر اساس دوام و دور اندیشی بنا نهاده شده است واین خصوصیت ذاتی واخلاقی آنان باعث شده مردمی ثروتمندتر و متمدن تر از مردم هم جوار خود باشند . به طور کلی ابیانه ای ها به ندرت حاضر به فروش املاک خود بوده اند و به همین دلیل هیچ غیربومی در ابیانه ملک ندارد ولی ابیانه ای ها مالک تعداد زیادی از املاک در روستاهای مجاور خود هستند. روز شماری سالیانه نوروز به عنوان مبداء...

دروازه ای به سمت ایران باستان ; ابیانه ( 1 )

Image
روستایی کهنسال ، با چهره ای گلگون و سبک معماری اصیل به فرم مکعب در ترکیب احجام ، کوچه های تودرتوی بی انتها ، خانه های چند طبقه با مصالح سنتی ، پنجره های مشبک چوبی نفیس ، درب های منبّت کاری شده و ایوان های زیبا . مساجد ، زیارت ، آتشکده ، قلعه ها و معبد در دل کوه هینزا و مردمانی به اصالت تاریخ این سرزمین با گویش پهلوی و لباس های محلّی و... « ابیانه » را طی چهار قسمت به قدر حوصله ی مخاطب و بنابه قانون وب نویسی ; مفید ، مختصر و به نوعی کامل ، بررسی می کنیم. قسمت اول عبارتند از : تاریخچه و وجه تسمیه ، موقعیت جغرافیایی ، آب و هوا ، تقسیمات و جمعیت ابیانه ، مسکن ، مذهب و مراسم مذهبی . تاریخچه و وجه تسمیه سفال های یافته شده در قلعه ی دزآتون در شرق روستا و شباهت آن ها با سفال های یافته شده در سیلک کاشان حاکی این نکته است که بنای اولیه روستا ، متفاوت از بنای کنونی با قدمت قریب 6000 سال بوده و پس از انحطاط تمدن سیلک کاشان شکل گرفته است . البته بناهای موجود فعلی به استثناء آتشکده که متعلق به عهد ساسانی است ، مربوط به دوره ی بعد از اسلام است. در باب وجه تسیم روستا دو نظر وجود دارد . عده ای ابیانه ...

قياسي ميان شعر حافظ و مسجد شيخ لطف الله

Image
يكي از علل جاودانه بودن شعر حافظ قابليت تفسير و تاويل آن در زمانها و مكانهاي گوناگون است. چنانچه در هر مو قعيتي مي توان تفعلي زد گذشته و حال و آينده را از خواجه حافظ شيرازي پرسيد . شايد بتوان قابليت تفسير و تاويل شعر حافظ را در ابهام و ايهامي دانست كه در لابلاي كلمات و ابيات شعر وي هست بدين سان ، جمله ها و كلمات شعر با توجه به شرايط اجتماعي و مكاني و زماني تفسير كنند . معناهاي گوناگوني مي گيرد و هر بار از لابه لاي غزلهاي خواجه معناهايي بديع و تازه جلوه گر مي شود. ديدي اي دل كه غم عشق دگر باره چه كرد چون بشد دلبر و با يار وفا دار چه كرد آه از آن نرگس جادو كه چه بازي انگيخت آه از آن مست كه با مردم هوشيار چه كرد (دايره مينايي) ; اين ايهام در شعر حافظ از كجا سر چشمه مي گيرد؟ شايد از آنجا كه بيان حافظ واجد ارزشها و معناهاي چند گانه است و از تركيب اين معناها و ارزشها در دوره هاي مختلف تاريخي ارزشهاي جديدي پديد مي آ يد و دير پايي شعر حافظ را موجب مي شو د. در اين باره محمود هومن درباره حافظ نكته اي را مي گويد:((حافظ به تعبيري عارف و فيلسوف است و به تعبيري ديگر نيست . اما حافظ استاد زيبايي كلا...